برای کسی که نابیناست، الماس و شیشه فرقی نمیکند
پس اگر کسی قدر تو را ندانست فکر نکن تو الماس نیستی
بدان او نابیناست
برای کسی که نابیناست، الماس و شیشه فرقی نمیکند
پس اگر کسی قدر تو را ندانست فکر نکن تو الماس نیستی
بدان او نابیناست
اتفاقات خوب برای صبوران رخ میدهند.
اما اتفاقات بهتر نصیب کسانی میشودکه برای وقوع آنها تلاش میکنند.
روز جمعه در منابع معتبر دینی متعلق به امام عصر (ارواحنا له الفداه) یاد شده است؛ از مهمترین اعمال مؤمنان در روز جمعه، توجه به حضرت مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) و انتظار فرج آن بزرگوار است. |
مروری بر روایات و آموزههای مرتبط با مهدویت نشان میدهد که اگرچه همه اوقات و لحظات به حضرت بقیه الله الاعظم عجل الله تعالی فرجه اختصاص دارد و زمان از وجود مقدس ایشان برکت میگیرد اما هستند اوقاتی و ایامیکه از نظر انتساب به ایشان، شهره اند و در آنها بهتر میتوان به امام عصر(عج) نزدیک شد و با حضرت(عج) انس گرفت.
بر اساس منابع روایی و دینی اوقاتی که به حضرت امام زمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) اختصاص دارد، هشت زمان است. در کتاب «نجم الثاقب» بدین گونه از این اوقات نام برده شده است: «اول شب قدر؛ هر سه شب مردد، دوم روز جمعه، سوم روز عاشورا، چهارم از وقت زرد شدن آفتاب تا غروب آن در هر روز، پنجم عصر دوشنبه، ششم عصر پنجشنبه، هفتم شب و روز نيمه شعبان، هشتم روز نوروز.» (1)
در این نوشتار فضیلتهای روز جمعه به عنوان روز منتسب به حضرت حجت(عج) مرور میشود:
روز جمعه
روز جمعه در منابع معتبر دینی متعلق به امام عصر (ارواحنا له الفداه) یاد شده است. در فضیلت این روز مطالب بسیاری از طریق روایات به دست ما رسیده است. تا حدی که از این روز یکی از چهار عید مسلمین نام برده اند. اعمال بسیاری برای این روز ذکر شده که بخشی از آن در مفاتیح الجنان و مصباح المتهجّد و دیگر کتب ادعیه آمده است.
طبرسی در کتاب نجم الثاقب مینویسد: «روز جمعه که از چند جهت اختصاص و تعلق دارد به امام عصر (عليه السلام) يکي آنکه ولادت باسعادت آن جناب در آن روز بود و ديگر آنکه ظهور موفور السرور آن حضرت(عج) در آن روز خواهد بود و ترقب و انتظار فرج در آن روز بيشتر از روزهاي ديگر است چنانچه در جمله از اخبار تصريح به آن شده و در زيارت مختصه به آن جناب است در روز جمعه که «يا مولاي يا صاحب الزمان صلوات الله عليک و علي آل بيتک هذا يوم الجمعه و هو يومک المتوقع فيه ظهورک و الفرج فيه للمومنين علي يدک ... .» عيد بودن روز جمعه و آن را يکي از عيدهاي چهارگانه شمردن در حقيقت به جهت آن روز شريف است و براي آن مؤمنان مخصوص که با ديدن زمين پاک و پاکيزه از لوث شرک و کفر و قذرات معاصي و از وجود جبارين و ملحدين و کافرين و منافقين و ظهور کلمه حق و اعلاي دين و شرايع ايمان و شعاير مسلمين بي مزاحمت و ممانعت احدي از اعداء خداوند و اولياي او در آن روز چشم و دل ايشان روشن و منور و مسرور و خرسند خواهد شد.» (2)
در فضیلت روز جمعه احادیث بسیار نقل شده است که در این بحث به چند حدیث اشاره میشود:
راوى گويد؛ امام صادق (عليه السلام) فرمودند: «چون عصر پنجشنبه و شب جمعه فرا مي رسد فرشتگانى از آسمان فرود مىآيند كه قلمهاى طلا و صفحههاى نقره به همراه دارند و در عصر پنجشنبه و شب جمعه و روز جمعه تا غروب آفتاب نمىنويسند مگر صلوات بر پيغمبر(ص) را و سفر كردن و از پى كارى رفتن در روز جمعه خوب نيست و خوب نبودنش به خاطر نماز جمعه است اما پس از خواندن نماز جائز است و مبارك.» (3)
مرحوم شیخ صدوق(رحمهم الله) روایت کرده که: امیرالمؤمنین(علیه السلام) در روز جمعه خطبه مى خواند و مى فرمود: «آگاه باشید خداوند این روز را براى شما عید قرار داده است و آن سید تمام روزها و برتر از تمام عیدهاى شماست و خداوند در کتاب خود امر کرده و به سوى ذکر خدا کوشش کنید پس باید با میل و رغبت عظمت این روز را حفظ کنید و نیت خود را براى عبادت در این روز خالص کنید و در روز جمعه زیاد گریه و زارى، دعا و طلب رحمت و آمرزش نمایید. براى این که خداوند دعاى کسى را که در این روز از خداوند چیزى بخواهد، اجابت مى کند و خداوند کسى را که در این روز نافرمانى او کند و از شرکت در عبادت او تکبر کند; وارد در آتش مى کند چون خداوند «عزّوجلّ» فرموده: «ادْعُونِى أَسْتَجِبْ لَکُمْ إِنَّ الَّذِینَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِى سَیَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ»؛ مرا بخوانید تا اجابت کنم. به راستى کسانى که از روى تکبر دعا نمى کنند با صورت در آتش مى افتند». در روز جمعه ساعتى مبارک است که هیچ بنده مؤمنى نیست که در آن ساعت از خداوند چیزى طلب کند، مگر این که خداوند به او مى دهد آنچه را که خواسته است»(4)
ابو بصير گويد: شنيدم از حضرت صادق (عليه السلام) كه مي فرمود: «همانا مؤمن دعا كند و اجابت دعايش تا روز جمعه [يا روز قيامت] به تأخير افتد.»(5)
رسول خدا (ص) فرمودند: «شب و روز جمعه 24 ساعت است و خدا در هر ساعتى ششصد هزار نفر از آتش آزاد مي فرمايد.» (6)
هاروى بن مسلم به سندهاى خود از صادق آل محمّد از حضرت محمّد بن عبد اللّه (صلى اللّه عليه و آله) روايت كرده كه فرمود: «خداى سبحان از بين روزها روز جمعه را انتخاب كرد، از بين شبها شب قدر را اختيار نمود، از بين ماهها ماه رمضان را انتخاب فرمود، از بين پيمبران مرا برگزيد، از من على (عليه السّلام) را اختيار كرد و از على حسنين (عليهما السّلام) را برگزيد و از آن دو بزرگوار نه امام را اختيار كرد كه نهمین آنان قائم آنها است، قائم (عليه السّلام) است كه ظاهر و باطن آنان خواهد بود.»(7)
رسول خدا (ص) فرمود: «به راستى كه روز جمعه سر آمد روزها است و در پيشگاه الهى از روز عيد قربان و عيد ماه رمضان والاتر است پنج خصلت در آن است خداى عزّ و جلّ آدم را آن روز آفريد و در آن روز آدم را به زمين فرود آورد و در آن روز جان آدم را گرفت و در آن روز ساعتى است كه بنده در آن ساعت در خواستى از خدا نكند مگر آنكه خداوند درخواستش را به او ميدهد تا آنجا كه خواستهاش حرام نباشد و همه فرشتگان مقرب الهى و آسمانها و زمينها و بادها و كوهها و بيابانها و درياها روزها جمعه در هراسند از اينكه قيامت بر پا شود.» (8)
حضرت على (عليه السلام) فرمود؛ رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله) فرمودند: «در هر جمعه براى خانواده خود از ميوه و گوشت چيزى تحفه ببريد تا از آمدن روز جمعه شادمان گردند.» (9)
صلواتهای خاصی نیز برای ظهور حضرت بقیه الله (ارواحنا له فداه) در روز پنج شنبه تا پایان روز جمعه ذکر شده است.
شیخ طوسی (رحمه الله) مینویسد: مستحب است بعد از نماز عصر روز پنج شنبه تا آخر روز جمعه بسیار صلوات فرستادن بر پیامبر (صلى اللّه عليه و آله) به این گونه: «اللهم صلّ علی محمّد و عجّل فرجهم و أهلِک عَدوَّهم مِنَ الجنّ و الانس، مِن الاولینَ و الآخِرین.» (10)
از جمله صلواتی که در روز جمعه پس از نماز صبح و نماز ظهر توصیه گردیده است؛ عبارتند از: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ لَمْ يَمُتْ حَتَّى يُدْرِكَ الْقَائِم»(11)
صلوات دیگری منقول است که در روز جمعه بدین صورت بر پیامبر اکرم (صلى اللّه عليه و آله) صلوات بفرستید: «اللَّهُمَّ اجْعَلْ صَلَاتَكَ وَ صَلَاةَ مَلَائِكَتِكَ وَ رُسُلِكَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُمْ یا بگویید: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّلْ فَرَجَهُم.»(12)
خواندن صلوات ضراب اصفهانی در عصر جمعه. این صلوات در مفاتیح الجنان در بخش اعمال روز و شب جمعه نقل شده است. سید بزرگوار علی بن طاووس (رحمه الله) میگوید: ذکر صلواتی بر پیامبر و آل او (در عصر جمعه) که از مولایمان حضرت مهدی (ارواحنا فداه) روایت شده است (و به قدری اهمیت دارد که) اگر تعقیب نماز عصر را به خاطر عذری ترک کردی آن را ترک مکن به دلیل جریانی که خداوند ما را بدان مطلع نمود. (13)
بهترین اعمال روز جمعه
از مهمترین اعمال مؤمنان در روز جمعه، توجه به حضرت مهدی (عجلاللهتعالیفرجهالشریف) و انتظار فرج آن بزرگوار است. در این روز، زیارت آن حضرت(عج) و دعا برای تعجیل فرج او مستحب است؛ زیرا طبق برخی روایات و زیارات، امید ظهور آن حضرت(عج) در روز جمعه بیش از سایر روزها است.(۱۴)
از اعمال روز جمعه که تعلق به حضرت صاحب الزمان (عج الله تعالی فرجه الشریف) خواندن دعای ندبه و گریستن در فراق ایشان است و همچنین خواندن زیارت روز جمعه که در کتبی مانند مفاتیح الجنان و جمال الاسبوع نقل شده است: «السلام عليک يا حجه الله في ارضه السلام عليک يا عين الله في خلقه السلام عليک يا نور الله الذي به يهتدي المهتدون... ».
امیدجاودانه18مهر99
من از تراکم سیاه ابرها میترسم ...
و هیچ کس مهربانتر از تو نیست صدا میزنم ...
کجاست آن یوسف گمگشته مهربانی که چراغ هدایت به دست در زمین دادگری کند ؟
کجاست مهـدی ... ؟
مرا در یاب ...
در انتظارت هستم و خواهم بود ... بیا ...
مهدیا دل شکسته ام را به تو میسپارم ... دلدارم تو باش
"اللهم عجل لولیک الفرج"
احسان در حق دیگران، پیش از هر چیز، موجب آبیاری مزرعه دل صاحب احسان میشود و عطش درونی او را فرو مینشاند و او را کامیاب هر دو جهان میسازد. قرآن کریم میفرماید: «اگر احسان کردید، [در واقع]، در حق خود خوبی کرده اید». (اسراء: 7)
سعدی در این باره، حکایتی این چنین نقل میکند که:
شخصی خاری از پای یتیمیدرآورد. در شب آن روز، کسی به نام «صَدْرِ خُجَند» وی را به خواب میبیند که در روح و ریحان بهشتی غرق در سرور و شادی است و با خویش میگوید: «با درآوردن خاری از پای یتیمی، چه گلها بر من دمید!».
یکی خار پای یتیمیبِکَند | به خواب اندرش دید صدر خُجَند |
همیگفت و در روضهها میچمید | کز آن خار بر من چه گلها دمید |
شکسپیر نیز میگوید:
رحم آوردن به دیگران، چون باران رحمت است که از آسمان بر زمین میبارد و دو چندان باعث خیر و برکت است؛ زیرا هم شخص دارای رحمت را سعادت میبخشد و هم گیرنده رحمت را به خیر و برکت میرساند.
گرچه رشد روزافزون صنعت و تکنولوژی، آسایش مادی و جسمیبسیاری به همراه داشته است، آفتهای مهمینیز پدید آورده است که از آن جمله، به فراموشی سپردن «حس خدمت به خلق» است.
در حقیقت، در آدمیحس و عاطفهای ستودنی نسبت به احسان در حق انسانها وجود دارد که مانند دیگر عواطف، نیازمند ارضاست و بی گمان، در صورت ناکامیآدمیدر این امر، ناخواسته و پنهانی، افسردگی و اندوه دامن وجودش را فرا خواهد گرفت.
حاصل سخن آنکه، از ریشههای افسردگی بشر قرن حاضر، اندیشیدن به منفعتهای شخصی و وانهادن خدمت به هم نوعان است و برای آنان که جهت ایجاد شادمانی و نشاط حقیقی در میان انسانها نظریههایی ارائه میکنند، به یقین از بهترین آنها، نظریه «خدمت به خلق» خواهد بود:
شود جهان لب پر خندهای اگر مردم | کنند دست یکی در گره گشایی هم |
صائب
1. گذشتن از مصلحتها و منفعتهای فردی در راه دیگران؛ 2. افزایش خیر و برکت و گشایش، در پرتو خدمت به دیگران. |
گرچه انجام نافلهها و نمازهای مستحب، جایگاهی والا در میان امور عبادی دارند، و نقشی مؤثر در صفای جان و نورانیت دل برجای میگذارند. ولی از دیدگاه سعدی که از مکتب اسلام وام گرفته است، ارزش آنها هرگز به بهای احسان و خدمت به دیگران نمیرسد و به تعبیر خود او:
«به احسانی دلی را آسوده نمودن، برتر از هزار رکعت نماز ـ نافله ـ خواهد بود.» وی در این باره سروده است:
شنیدم که پیری به راه حِجاز | به هر خُطوه کردی دو رکعت نماز |
چنان گرم رو در طریق خدایکه خار مغیلان نکندی ز پای
یکیهاتف از غیبش آواز دادکهای نیک بخت مبارک نهاد
به احسانی آسوده کردن دلیبِه از اَلْف رکعت به هر منزلی
صفوان در محضر امام صادق علیه السلام نشسته بود، ناگهان مردی از اهل مکه وارد مجلس شد و گرفتاریی که برایش پیش آمده بود، شرح داد. امام صادق علیه السلام به صفوان دستور داد:
«فورا حرکت کن و برادر ایمانی خود را در کارش یاری کن»، صفوان حرکت کرد و رفت و پس از توفیق در اصلاح کار، به نزد امام صادق علیه السلام بازگشت. چون امام علیه السلام او را دید، فرمود: بدان که همین کار به ظاهر کوچک که حاجتی از کسی برآوردی و وقت کمیاز تو گرفت، از هفت بار طواف دور کعبه، محبوب تر و برتر است.
مردی برای رفع گرفتاری خویش به حضور امام حسن علیه السلام آمد و از آن حضرت یاری طلبید، امام حسن علیه السلام بلافاصله کفشهایش را پوشید و راه افتاد. در بین راه به حسین بن علی علیه السلام رسیدند، در حالی که مشغول نماز بود. امام حسن علیه السلام به آن مرد گفت: «تو چطور از حسین علیه السلام غفلت کردی و پیش او نرفتی؟» گفت: من اول خواستم پیش او بروم و از او در کارم کمک بخواهم، ولی چون به من گفتند ایشان اعتکاف کرده و معذور است، خدمت آن حضرت نرفتم. امام حسن علیه السلام فرمود: اگر توفیق برآوردن حاجت تو برایش دست داده بود، از یک ماه اعتکاف برایش بهتر بود.
افزایش درجات انسانها، در سایه تلاش برای برآوردن حوائج مردم. |
بسمه تعالی
امام حسین (ع ) و حادثه غم انگیز کربلا نقطه عطفی در تاریخ اسلام و نیز همواره چراغ هدایتی برای بشریت بوده و خواهد بود و زیارت اربعین بعنوان یکی از نشانههای مومنین مورد توجه خاصی بوده است.
متاسفانه امسال به دلیل شیوع ویروس منحوس کرونا همایش جهانی پیاده روی اربعین اجرا نشد اما دلهای عاشقان امام حسین( ع) از دور زائر آن حرم شریف خواهند بود.
اینجانب ضمن تسلیت اربعین حسینی از مردم عزیز سراسر کشور بویژه مردم شهید پرور استان کهگیلویه و بویراحمد دعوت میکنم به پویش جهانی هشتگ #حب_الحسين_يجمعنا بپیوندند و ارادت خود را از منازل خود و در فضای مجازی به سیدالشهدا ابراز کنند.
امید جاودانه
17 مهر 99
حسین بن علی بن ابیطالب(ع)(۴ق-۶۱ق) که در بین شیعیان امام حسین(ع)، اباعبدالله و سیدالشهداء نیز خوانده میشود، امام سوم شیعیان است که در واقعه عاشورا به شهادت رسید. او فرزند دوم امام علی(ع) و فاطمه زهرا(س) و نوه حضرت محمد(ص) است. پس از برادرش امام حسن(ع) ده سال امامت شیعیان را بر عهده داشت.
بنابر گزارشهای تاریخی شیعه و اهل سنت، پیامبر اسلام(ص) هنگام تولد او از شهادتش خبر داد و نام «حسین» را برای او برگزید. رسول خدا، حَسَنَین (امام حسن و امام حسین) را بسیار دوست داشت و همه را به دوست داشتن آن دو سفارش میکرد. امام حسین(ع) از اصحاب کِساء و از حاضران در ماجرای مُباهله و یکی از اهل بیت پیامبر است که آیه تطهیر درباره آنان نازل شده است. روایتهای متعددی از حضرت محمد(ص) در فضیلت امام حسین نقل شده است؛ از جمله آنکه «حسن و حسین سرور جوانان بهشتاند» و «حسین چراغ هدایت و کشتی نجات است».
از زندگی سومین امام شیعیان در مدت سه دهه پس از وفات پیامبر(ص)، گزارشهای اندکی وجود دارد. او در دوره خلافت امام علی(ع) در کنار پدر بود و در جنگهای آن دوره شرکت داشت. در زمان امامت امام حسن(ع) پیرو و پشتیبان او بود و اقدام به صلح با معاویه را تأیید کرد. پس از شهادت وی نیز تا زمانی که معاویه زنده بود، به پیمان برادرش وفادار ماند و در پاسخ به نامه برخی از شیعیان کوفه که برای پذیرش رهبری او و قیام در برابر بنیامیه اعلام آمادگی کردند، آنان را به صبر تا زمان مرگ معاویه فراخواند.
دوره امامت حسین بن علی(ع) با حکومت معاویة بن ابیسفیان همزمان بود. بنابر گزارشهای تاریخی، امام حسین(ع) در مواردی به عملکرد معاویه سخت اعتراض کرده است؛ از جمله پس از کشته شدن حُجْر بن عَدِی نامهای توبیخآمیز برای او نوشت و در ماجرای ولایتعهدی یزید نیز از پذیرش بیعت خودداری کرد و در سخنانی در حضور معاویه و دیگران، این اقدام معاویه را نکوهید و یزید را فردی نالایق خواند و خود را سزاوار خلافت دانست. خطبه امام حسین در منا را نیز موضعی سیاسی در برابر اُمویان به شمار آوردهاند. با این حال، نقل شده است که معاویه مانند خلفای سهگانه در ظاهر به حسین بن علی(ع) احترام میگذاشت.
پس از مرگ معاویه، امام حسین(ع) بیعت با یزید را مشروع ندانست و با توجه به فرمان یزید برای کشتن او در صورت خودداری از بیعت، در ۲۸ رجب سال ۶۰ق از مدینه به مکه رفت. در مدت چهار ماه حضور در مکه، نامههای فراوانی از سوی مردم کوفه برای پذیرش زمامداری دریافت کرد و پس از آنکه فرستادهاش مسلم بن عقیل همدلی کوفیان را تأیید کرد، در ۸ ذیالحجه، پیش از آنکه از پیمانشکنی بعدی کوفیان و شهادت مسلم باخبر شود به سمت کوفه حرکت کرد.
وقتی ابن زیاد والی کوفه از حرکت حسین(ع) به سمت کوفه باخبر شد، لشکری به سوی او فرستاد و پس از آنکه سپاهیان حُرّ بن یزید راه را بر او بستند، چارهای نداشت جز آنکه مسیر خود را به سمت کربلا تغییر دهد. در روز عاشورا میان امام حسین و یارانش با لشکر کوفه به فرماندهی عمر بن سعد جنگی درگرفت که به شهادت امام سوم شیعیان و یارانش انجامید. پس از آن، زنان و کودکان و امام سجاد(ع) که در آن روزها بیمار بود، به اسارت درآمدند و به کوفه و سپس شام فرستاده شدند. پیکر امام حسین و یارانش روز ۱۱ یا ۱۳ محرم، توسط عدهای از قبیله بنیاسد در کربلا به خاک سپرده شد.
درباره حرکت امام حسین از مدینه تا کربلا، دیدگاههای مختلفی وجود دارد. بر اساس یک دیدگاه او برای تشکیل حکومت قیام کرد، ولی برخی معتقدند این حرکت برای حفظ جان بود. شهادت حسین بن علی(ع) تأثیر عمیقی بر مسلمانان و شیعیان در طول تاریخ داشته و الهامبخش مبارزات و قیامهای متعددی بوده است. شیعیان به پیروی از امامان شیعه اهتمام ویژهای به گریه و سوگواری برای حسین بن علی، به ویژه در ماه محرم و صفر دارند. زیارت امام حسین نیز در روایات معصومین مورد تأکید قرار گرفته و حرم او زیارتگاه شیعیان است.
حسین بن علی(ع) افزون بر جایگاهی که در میان شیعیان به عنوان سومین امام و سرور شهیدان دارد، نزد اهل سنت نیز به سبب فضایلی که از زبان پیامبر(ص) درباره او نقل شده و همچنین به دلیل ایستادگیاش در برابر یزید، گرامیداشته میشود.
مجموعه سخنان و آثار امام حسین، در قالب حدیث، دعا، نامه، شعر و خطبه در کتاب موسوعة کلمات الامام الحسین و کتاب مسند الامام الشهید گردآوری شده و علاوه بر این، آثار فراوانی در قالب دانشنامه، زندگینامه، مَقتل و تاریخ تحلیلی درباره شخصیت و زندگی وی نگاشته شده است.
امید جاودانه 17مهر1399
تعداد صفحات : 0